Η Κίνα δεν είναι πλέον απούσα ή σιωπηλή στο Ουκρανικό

Το σχέδιο δώδεκα σημείων για ειρήνευση στην Ουκρανία, που παρουσίασε η Κίνα, το γιατί πήρε αυτή την πρωτοβουλία, καθώς και ποια τύχη μπορεί να έχει ήταν τα θέματα που αναπτύχθηκαν στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο». Προσκεκλημένος για την ανάλυσή τους ήταν ο Κωνσταντίνος Τσιμώνης, Επικ. Καθηγητής Κινεζικής Πολιτικής στο King’s College του Λονδίνου και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. 

Η κινεζική ηγεσία επέλεξε την ημέρα που συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία ώστε να διατυπώσει τις θέσεις της για το πώς μπορεί να υπάρξει μια πολιτική λύση και ειρήνη. Αυτή αποτελεί την πιο σημαντική πρωτοβουλία την οποία έχει πάρει από την έναρξη ενός πολέμου που την έχει υποχρεώσει να διατηρήσει την κρίσιμη ισορροπία ανάμεσα στη διαφύλαξη της συνεργασίας -και ουσιαστικά συμμαχίας- με τη Ρωσία, αποφεύγοντας ταυτόχρονα την άμεση εμπλοκή αλλά και την ενεργοποίηση τυχόν κυρώσεων σε βάρος και της ίδιας. Η Κίνα προσπαθεί, έτσι, να δείξει ότι είναι μια δύναμη που μπορεί να εγγυηθεί ένα πλαίσιο σταθερότητας και ειρήνης.  

Εχει σημασία το πως θα διαβάσει κανείς και θα αξιολογήσει τα 12 σημεία της πρότασης: -Εγκατάλειψη της νοοτροπίας του Ψυχρού Πολέμου  -Τερματισμός των εχθροπραξιών  -Επανεκκίνηση ειρηνευτικών συζητήσεων  -Επίλυση της ανθρωπιστικής κρίσης  -Προστασία των αμάχων και των αιχμαλώτων πολέμου -Διασφάλιση των πυρηνικών εργοστασίων.  -Περιορισμός των στρατηγικών κινδύνων  -Διευκόλυνση των εξαγωγών σιτηρών – Τερματισμός των μονομερών κυρώσεων -Διατήρηση της σταθερότητας των παραγωγικών και εφοδιαστικών αλυσίδων  -Προώθηση της ανασυγκρότησης μετά τη σύγκρουση.  

Υπάρχουν θέσεις που αφορούν μια «φιλοσοφία» για το διεθνές σύστημα, τις οποίες ούτως ή άλλως έχει διατυπώσει η Κίνα κατ’ επανάληψη και αφορούν την αποφυγή της «ψυχροπολεμικής» νοοτροπίας και την προώθηση μιας λογικής αμοιβαίου σεβασμού και διεθνούς συνεργασίας για τα κοινά προβλήματα. Προστίθεται επίσης το στοιχείο του «σεβασμού» της κυριαρχίας, ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας κάθε χώρας, κάτι που δεν έχει αναφορά μόνο στην ουκρανική περίπτωση, αλλά συγκεφαλαιώνει τη βασική κινεζική θέση ότι υπάρχουν όρια στο πόσο μπορεί να παρέμβει η διεθνής κοινότητα στο εσωτερικό άλλων κρατών. Για παράδειγμα, αυτό είναι κάτι που η Κίνα το επιδιώκει για τον εαυτό της, τόσο σε σχέση με ζητήματα όπως εάν διαθέτει κυριαρχικά δικαιώματα π.χ. σε περιοχές στη Νότια Σινική Θάλασσα, όσο και ως δικαίωμα «μη επέμβασης» για το ζήτημα των Ουιγούρων. Βεβαίως έχει ενδιαφέρον να βρει κανείς πώς θα μεταφραζόταν αυτός ο σεβασμός της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας σε σχέση με το γεγονός ότι στην Ουκρανία υπάρχει ντε φάκτο αλλαγή συνόρων.  Σ’ αυτά αθροίζεται και το ζήτημα του περιορισμού των στρατηγικών κινδύνων, δηλαδή της αποτροπής οποιασδήποτε χρήσης πυρηνικών όπλων.

Ως προς την ίδια την ειρηνευτική διαδικασία, η κινεζική πρόταση κατά βάση επικεντρώνεται στην κατάπαυση του πυρός και τον ειρηνευτικό διάλογο για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης. Κι όλα τούτα συνδυάζονται με μια σειρά πιο άμεσα μέτρα, που αφορούν την προστασία των πυρηνικών εγκαταστάσεων, τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των αμάχων και των αιχμαλώτων πολέμου, τη συνέχεια της συμφωνίας για την εξαγωγή σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα και συνολικότερα την προάσπιση των εφοδιαστικών αλυσίδων. 

Προφανώς και η κινεζική ηγεσία γνωρίζει τις δυσκολίες που έχει η αποδοχή της πρότασής της, παρότι ορισμένες πλευρές της θα μπορούσαν και να έχουν άμεση εφαρμογή. Ωστόσο, σε μια ημέρα όπου οι ηγέτες των ΗΠΑ και της ΕΕ έστειλαν μηνύματα για την ανάγκη ουσιαστικά να συνεχιστούν οι εχθροπραξίες, η Κίνα θέλησε να εκπέμψει συγκεκριμένα μηνύματα προς τη Δύση αλλά και τη Ρωσία, καθώς και τις υπόλοιπες χώρες που έχουν κρατήσει αποστάσεις από τη λογική της άμεσης εμπλοκής και των κυρώσεων. Αυτές σε γενικές γραμμές θα συμφωνούσαν πιο εύκολα στη δική της πρόταση παρά π.χ. στις δυτικές απαιτήσεις για ακόμη πιο σκληρές κυρώσεις. 

Πάντως, έχει ενδιαφέρον ότι η Ρωσία έσπευσε να αντιμετωπίσει θετικά την πρόταση, την ώρα που και η Ουκρανία δεν ήταν αρνητική, αν και η κάθε μια ερμηνεύοντας και συμπληρώνοντας τα 12 σημεία κατά το δοκούν. Η στάση των δυτικών κυβερνήσεων υπήρξε πιο απορριπτική, ιδίως από τη στιγμή που το προηγούμενο διάστημα είχαν βάλει στο στόχαστρο την Κίνα, κατηγορώντας την πως ετοιμάζεται να βοηθήσει τη ρωσική στρατιωτική προσπάθεια με αποστολή οπλικών συστημάτων όπως και ότι διευκολύνει τη Ρωσία με το να αυξάνει τις οικονομικές συναλλαγές της μ΄αυτήν.  

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More