Ολλανδία: 29χρονη κοπέλα με βαριά ψυχικά νοσήματα πήρε έγκριση για ευθανασία
H Ζοράγια Τερ Μπικ (Zoraya ter Beek ) είναι μια κοπέλα 29 χρονών από την Ολλανδία, η οποία αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες να βάλει τέλος στη ζωή της, με ενεργητική ευθανασία*. «Νιώθω μεγάλη ανακούφιση. Ήταν ένας αγώνας που κράτησε πολύ καιρό», είπε στον Guardian.
H Ζοράγια έλαβε την περασμένη εβδομάδα την τελική έγκριση για υποβοηθούμενο θάνατο, μετά από τριάμισι χρόνια βάσει του νόμου ο οποίος ψηφίστηκε στην Ολλανδία το 2002.
Καταιγιστικές αντιδράσεις και διαμάχες για την απόφαση
Η περίπτωσή της προκάλεσε μεγάλες διαμάχες καθώς πάσχει από ψυχιατρικές παθήσεις, τις οποίες ο νόμος καλύπτει με μεγάλη φειδώ και προσοχή. Το 2010 υπήρξαν δυο περιπτώσεις που αφορούσαν ψυχιατρικές παθήσεις, το 2023 υπήρχαν 138 περιπτώσεις, δηλαδή το 1,5% από τους 9.068 θανάτους από ευθανασία.
Όταν τον Απρίλιο δημοσιεύθηκε ένα άρθρο που αφορούσε στην περίπτωσή της, οι αντιδράσεις ήταν καταιγιστικές και προκάλεσαν μεγάλη αγωνία στη Ζοράγια. Κάποιοι ανέφεραν ότι λόγω των παθήσεων που είχε δεν ήταν σε θέση να αποφασίσει για την υποβοηθούμενη θανάτωση.
«Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι όταν είσαι ψυχικά άρρωστος, δεν μπορείς να σκεφτείς καθαρά, πράγμα που είναι προσβλητικό».
«Καταλαβαίνω τους φόβους που έχουν ορισμένοι σε σχέση με το εάν άνθρωποι με αναπηρία πιέζονται προς τον υποβοηθούμενο θάνατο αλλά στις Κάτω Χώρες, ο νόμος ισχύει για περισσότερα από 20 χρόνια. Υπάρχουν πραγματικά αυστηροί κανόνες και είναι ασφαλές», είπε.
Το 2002, η Ολλανδία έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που νομιμοποίησε την ευθανασία. Ωστόσο, για να δικαιούται κάποιος υποβοηθούμενο θάνατο, πρέπει να βιώνει αφόρητο πόνο χωρίς προοπτική βελτίωσης και ο ασθενής θα πρέπει να είναι πλήρως ενημερωμένος και ικανός να λάβει μια τέτοια απόφαση.
Οι δυσκολίες για τη Ζοράγια άρχισαν από την παιδική της ηλικία. Πάσχει από χρόνια κατάθλιψη, διαταραχή αναπτυξιακού τραύματος, διαταραχή προσωπικότητας και έχει διαγνωστεί με αυτισμό. Όταν γνώρισε τον σύντροφό της, όπως λέει, πίστεψε ότι το ασφαλές περιβάλλον που της προσέφερε θα την θεράπευε. Αλλά συνέχισε να αυτοτραυματίζεται και να θέλει να αυτοκτονήσει. Άρχισε εντατικές θεραπείες, που περιλάμβαναν ομιλούσες και φαρμακολογικές θεραπείες καθώς και περισσότερες από 30 θεραπείες ηλεκτροσόκ (ECT).
Όταν οι θεραπείες τελείωσαν η Ζοράγια βρισκόταν στην ίδια κατάσταση. Μετά από μια περίοδο αποδοχής ότι δεν θα υπάρξει θεραπεία ένιωσε ότι δεν θα άντεχε άλλο να ζει έτσι.
Τον Αυγουστο του 2020 έκανε αίτηση για υποβοηθούμενο θάνατο. Και μπήκε σε μια δύσκολη και περίπλοκη διαδικασία που κράτησε περισσότερο από τρία χρόνια. Λίστα αναμονής για αξιολόγηση, επειδή δεν υπάρχουν πολλοί γιατροί πρόθυμοι να ασχοληθούν με την ευθανασία ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας. Ακολούθησε η αξιολόγηση από άλλη ομάδα για μια δεύτερη γνώμη σχετικά με την επιλεξιμότητα και τέλος η επανεξέταση και απόφαση από έναν άλλο ανεξάρτητο γιατρό.
Κάθε γιατρός σε κάθε στάδιο της έλεγε: «Είστε σίγουρη; Μπορείτε να σταματήσετε σε οποιοδήποτε σημείο». Επίσης, ζητήθηκε πολλές φορές από τον σύντροφό της να μην είναι παρών, ώστε οι γιατροί να είναι σίγουροι ότι μιλάει ελεύθερα.
Πώς θα γίνει η ενεργητική ευθανασία
Τώρα η Ζοράγια, νιώθει ανακούφιση. Την καθορισμένη ημέρα, η ιατρική ομάδα θα παει στο σπίτι της. Η διαδικασία της ενεργητικής ευθανασίας θα αρχίσει με ένα ηρεμιστικό και όταν πέσει σε κώμα οι γιατροί θα της δώσουν τα φάρμακα που θα σταματήσουν την καρδιά της.
«Για μένα, θα είναι σαν να με παίρνει ο ύπνος. Ο σύντροφός μου θα είναι εκεί, αλλά του έχω πει ότι δεν πειράζει αν χρειαστεί να φύγει από το δωμάτιο πριν από τη στιγμή του θανάτου», είπε.
«Τώρα έχει έρθει η στιγμή, είμαστε έτοιμοι γι’ αυτό και βρίσκουμε μια κάποια γαλήνη. Αισθάνομαι κι εγώ ενοχές. Αλλά μερικές φορές, όταν αγαπάς κάποιον, πρέπει να τον αφήσεις να φύγει».
Τι ισχύει στην Ευρώπη
Το Βέλγιο ήταν η δεύτερη χώρα που υιοθέτησε την ενεργητική ευθανασία και την υποβοηθούμενη αυτοκτονία τον Μάιο του 2002. Το Λουξεμβούργο αποποινικοποίησε την ενεργητική ευθανασία και την υποβοηθούμενη αυτοκτονία το 2009 και τον Ιούνιο του 2021 ακολούθησε η Ισπανία, η οποία νομιμοποίησε και τις δύο πρακτικές. Το Βέλγιο ενέκρινε την ευθανασία ανηλίκων το 2014 και το ακολούθησε πολύ γρήγορα και η Ολλανδία.
*Σύμφωνα με τον Δημήτρη Ζαχαρόπουλο η ευθανασία διακρίνεται σε δύο επίπεδα, σε αυτό της έκφρασης της συναίνεσης και σε αυτό του τρόπου διενέργειάς της.
Η ενεργητική ευθανασία (active euthanasia) συνιστά εσκεμμένη πράξη θανάτωσης από τρίτο πρόσωπο, συνήθως από γιατρό, ενός ανιάτως κι επωδύνως θνήσκοντος ασθενή. Η ενέργεια αυτή του γιατρού συνίσταται συνήθως στη χορήγηση με ένεση ενός θανατηφόρου σκευάσματος, έτσι ώστε ο θάνατος να επέλθει ανώδυνα και σύντομα.
Η παθητική ευθανασία (passive euthanasia), έρχεται στο προσκήνιο τη δεκαετία του 1970, όταν οι αλματώδεις τεχνολογικές εξελίξεις κατέστησαν δυνατή την παράταση της ζωής του ασθενή με μηχανική υποστήριξη, ακόμη και όταν βασικές ζωτικές του λειτουργίες (νευρικό σύστημα, αναπνευστική λειτουργία κ.α.) έχουν αδρανοποιηθεί και ο ασθενής έχει περιέλθει πλέον στην κατάσταση του «φυτού». Με τον όρο «παθητική ευθανασία» περιγράφεται κάθε θεληματική πράξη που αποσκοπεί στη μη χρήση ή στη διακοπή των θεραπευτικών ή υποστηρικτικών μέσων τα οποία θα παρέτειναν τη ζωή ενός ασθενή.
Στην ιατρικά υποβοηθούμενη αυτοκτονία (physician assisted suicide), αυτός που επιφέρει τον θάνατο είναι ο ίδιος ο ασθενής. Ο γιατρός απλώς παρέχει τα μέσα με τα οποία το άτομο, έχοντας όχι μόνο συνείδηση αλλά και δυνατότητα, καθιστά εφικτή την αυτοκτονία του.
Σχετικά άρθρα:
Ευθανασία και υποβοηθούμενη αυτοκτονία: Τι ισχύει στην Ευρώπη
Ιταλία: Με ιατρικά υποβοηθούμενη αυτοκτονία απεβίωσε τετραπληγικός άνδρας
Ολλανδία: Νομιμοποίηση της ευθανασίας και για παιδιά κάτω των 12 ετών
www.ertnews.gr
Διαβάστε περισσότερα… Read More
