ΧΡΩΠΕΙ – ΕΛΒΙΠΥ: Έτοιμη να δώσει τη σκυτάλη σε νέες δραστηριότητες

30 Ιουλίου 2023

Στέκει αγέρωχη αν και πληγωμένη από τα χρόνια της εγκατάλειψης η ΧΡΩΠΕΙ – ELΒΙΠΥ στην οδό Πειραιώς, τόσο κοντά στο γήπεδο Καραϊσκάκη, στο λιμάνι του Πειραιά και στις άλλες παλιές βιομηχανίες της περιοχής που εύκολα σε κάνει να αναπολείς τις εποχές που οι φάμπρικες έφερναν στην περιοχή ένα «μελίσσι» εργατών. Γαβριήλ Πειραϊκή-Πατραϊκή, ΑΖΕΛ, Κεράνης, Κεραμεικός, ΕΛΑΪΣ και τόσες άλλες επιχειρήσεις μίας άλλης εποχής ήταν τα εμβληματικά κτήρια, γύρω από τα οποία χτυπούσε η καρδιά της εργατούπολης του Πειραιά.
Το κοντινό λιμάνι και ο σιδηροδρομικός σταθμός ήταν πύλες διακίνησης των πρώτων υλών.

Στα σχέδια της πολιτείας είναι να γίνει στο χώρο της ΧΡΩΠΕΙ η πρώτη Πολιτεία Καινοτομίας στην Αθήνα, όπως αποφασίστηκε ύστερα από συνεγασία που είχε η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (Γ.Γ.Ε.Κ.), με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων (Υ.Π.ΑΝ.Ε.), στο οποίο περιήλθε στη χρήση του το ακίνητο το Δεκέμβριο του 2019.

Στα σχέδια για την αξιοποίηση του ακινήτου των 17.893 τ.μ. και τη σχεδιαζόμενη ανάπτυξη άλλων 35.700 τ.μ., εκτιμάται ότι τελικά θα εργαστούν τουλάχιστον 2.400 εργαζόμενοι.

Αυτό όμως είναι το σχέδιο για το μέλλον, εμείς θα πάμε από το παρόν στο παρελθόν.

Η αναδρομή μας στο παρελθόν ξεκινάει από το 1883 που ιδρύεται η εταιρεία, με την επωνυμία «Σπήλιος Α. Οικονομίδης και Σία», για να μπει ο θεμέλιος λίθος στις εγκαταστάσεις στο Φάληρο το 1899. Συνεργάτης του Γερμανού δημιουργού της ασπιρίνης, Adolphe Bayer, ο Σπήλιος Οικονομίδης, έχει και την όρεξη και τις βάσεις για να πάει μπροστά. Συνοδοιπόροι του ήταν τα αδέλφια του ο Λεόντιος, ο Κλεομένης, ο Χαρίλαος και ο Γεώργιος Οικονομίδης.

διαφήμιση Ιουλίου 1923 εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΛΟΓΟΣ

Η ΧΡΩΠΕΙ ήταν χημική βιομηχανία παραγωγής χρωμάτων, βερνικιών, μελανιών Βιομηχανίας φαρμακευτικών, αρωματοποιίας και καλλυντικών, χρωστικών υλών για την κλωστοϋφαντουργία.

Έμεινε, όμως, περισσότερο γνωστή για τη δημιουργία του αναλγητικού «Αλγκόν», της ελληνικής εκδοχής της ασπιρίνης.

Με 400 εργάτες το 1922 σύντομα έφτασε τους 1000, ενώ διέθετε και σημαντική επιστημονική βιβλιοθήκη. Διέθετε και ποδοσφαιρικό γήπεδο. Εκεί αγωνίζονταν η ομάδα Πολικός Αστήρ που το 1936 έγινε Α.Ε. Χρωματουργείων και μεταπολεμικά Α.Ο. Πειραϊκός (ο ΑΟ Νέου Φαλήρου Πειραϊκός είχε ιδρυθεί από το 1926 σαν Πειραϊκός Όμιλος).

Επανιδρύθηκε μεταπολεμικά έπειτα τη μετονομασία της «Α.Ε. Χρωματουργείων». Στη γειτονιά έμενε και εκεί έκανε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα ο Ανδρέας Μουράτης. Ο Μικρασιάτης πρόσφυγας πατέρας του, ήταν ιδρυτής του Πολικού Αστέρα όπου πρωτόπαιξε ο Μουράτης και ακολούθως της Α.Ε. Χρωματουργείων.

Στην Α.Ε. Χρωματουργείων έπαιζαν αρκετοί εργάτες της ΧΡΩΠΕΙ και της γειτονικής επιχείρησης ΕΛΑΪΣ. Για την ιστορία να πούμε ότι και το γειτονικό εργοστάσιο αγγειοπλαστικής «Κεραμεικός» διέθετε και γήπεδο και ομάδα στα πρωταθλήματα της ΕΠΣ Πειραιά.

Ο μεταπολεμικός κύκλος ζωής της ΧΡΩΠΕΙ τη βρίσκει να παράγει το γνωστό αναλγητικό-παυσίπονο Αλγκόν® και ο κύκλος της κλείνει το 1989, αλλά το Algon® συνεχίζει να παράγεται μέσα από επιχειρηματικές προσπάθειες φαρμακευτικών εταιρειών. Επίσης στη μεταπολεμική περίοδο η ΧΡΩΠΕΙ περνάει από τα χέρια της οικογένειας Οικονομίδη το 1950, θα περάσει στην αποκλειστική διαχείριση του Σ. Σοφιανόπουλου.
Στη δεκαετία του 1970, οι προσπάθειες της νέας διοίκησης για σχεδίαση και παραγωγή όπλων, τελικά δεν καρποφόρησε και αυτό είχε αντίκτυπο στην πορεία της επιχείρησης.

Η ΧΡΩ.ΠΕΙ – Χρωματουργεία Πειραιώς κρατικοποιήθηκε και μετονομάστηκε σε Ελληνική Βιομηχανία Προϊόντων Υγείας (ΕΛΒΙΠΥ Α.Ε.) στα τέλη της δεκαετίας του 1980 όπου εντάχθηκε στις λεγόμενες τότε «προβληματικές επιχειρήσεις» που τις είχε αναλάβει ο Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων και μάλλον δεν «ανασυγκρότησε» καμία, έτσι η ΧΡΩΠΕΙ – ΕΛΒΙΠΥ ολοκλήρωσε τη ζωή της το 1995.

Σήμερα περιμένει τη σειρά της για να μετεξελιχτεί όπως και άλλα κτήρια στην ίδια περιοχή σε χώρο που θα στεγάζει δραστηριότητες παίρνοντας νοερά τη σκυτάλη από όσους δούλεψαν εκεί στο παρελθόν για να τη δώσει σε νέες γενιές.

Πηγή φωτο Algon: algon.gr

Κείμενο & φωτο ΕΛΒΙΠΥ: Νάσος Μπράτσος

Νέα Μάκρη: Το παλιό εργοστάσιο πορσελάνης και μελλοντικός πολυχώρος πολιτισμού (φωτορεπορτάζ)

Tα «περασμένα μεγαλεία» της ΑΖΕΛ και της Π-Π Γαβριήλ (φωτορεπορτάζ)

«IRIS»: Η παλιά βιομηχανία γίνεται χώρος Πολιτισμού στην Ελευσίνα (φωτορεπορτάζ)

Ένα νέο πάρκο «γεννιέται» στο παλιό εργοστάσιο «Κοροπούλη» στα Σεπόλια (φωτορεπορτάζ)

ΒΟΤΡΥΣ: Ο «ξεχασμένος γίγαντας» στα Σεπόλια (φωτορεπορτάζ)

ΒΟΤΡΥΣ: Ο «ξεχασμένος γίγαντας» στα Σεπόλια βρήκε το δρόμο του – Χώρος πρασίνου για τους πολίτες

«Εδώ είναι Αττική φαιό νταμάρι» – Ο χώρος της ΑΣΤΗΡ ΛΑΤΟ στα Τουρκοβούνια (φωτο)

Το παλιό εργοστάσιο Δουζένη στο Χαλάνδρι (φωτορεπορτάζ)

Σαΐτα: Μία καμινάδα από άλλες εποχές στην είσοδο πολυκατοικίας στο Ηράκλειο Αττικής

Σε πολιτιστικό πολυχώρο «μεταμορφώνεται» παλιό κλωστοϋφαντουργείο στο Ηράκλειο Αττικής