Ουίνστον Τσόρτσιλ: Τα πολλά πρόσωπα του «οικοδόμου» της Ευρώπης

Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, εξέχουσα μορφή της ιστορίας του 20ού αιώνα, παραμένει γνωστός για το αδάμαστο πνεύμα του, τις εύγλωττες ομιλίες του και την ηγεσία του σε κάποιες από τις πιο ταραχώδεις περιόδους της ιστορίας. Με πολύπλευρη καριέρα, ο Τσόρτσιλ υπήρξε εξέχων πολιτικός, στρατιωτικός, δημοσιογράφος και συγγραφέας, αλλά και τρανός ρήτορας. Γνωστός για την προτίμησή του στα πούρα, το ουίσκι και τη ζωγραφική, ήταν ένα μείγμα αξιοπρέπειας και εκκεντρικότητας.

(AP Photo)

Από τα ανάκτορα στα χαρακώματα

Ο Σερ Ουίνστον Λέοναρντ Σπένσερ Τσώρτσιλ γεννήθηκε με ένα ασημένιο κουτάλι στο στόμα, και όχι με ένα πούρο, όπως θα φανταζόταν κανείς. Ήρθε στον κόσμο στο Ανάκτορο Μπλένχαϊμ, έδρα των Δουκών του Μάρλμπορο στο Οξφορντσάιρ, στις 30 Νοεμβρίου 1874. [Το σπίτι της οικογένειας Σπένσερ-Τσόρτσιλ για πάνω από 300 χρόνια, είναι το μοναδικό μη βασιλικό σπίτι στη Μεγάλη Βρετανία που κατέχει τον τίτλο του παλατιού].

DeFacto, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons

Στα 7 του έτη, εστάλη εσωτερικός σε σχολείο. Οι δάσκαλοί του τον θεωρούσαν επαναστατικό και απείθαρχο παιδί. Οι γονείς του σε μεγάλο βαθμό τον παραμελούσαν. Η μητέρα του ήταν απόμακρη και ο πατέρας του ιδιαίτερα επικριτικός απέναντί του, εκφράζοντας συχνά σκληρές απόψεις για τον χαρακτήρα και την έλλειψη ταλέντου του γιου του.

Δεν τον θεωρούσαν αρκετά έξυπνο για το πανεπιστήμιο. Εκείνος πάλι, ονειρευόταν να γίνει στρατιώτης. Έτσι, με την τρίτη προσπάθεια, ο Τσόρτσιλ έγινε δεκτός στη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία Sandhurst. Αξιωματικός του ιππικού από το 1895, παρακολούθησε τον ίδιο χρόνο, ως στρατιωτικός παρατηρητής, τις επαναστατικές εξελίξεις στην Κούβα και το 1896 εντάχθηκε στα βρετανικά στρατεύματα των Ινδιών. Παράλληλα με τη στρατιωτική του καριέρα, επεδίωξε να ξεκινήσει καριέρα ως πολεμικός ανταποκριτής. Τις στρατιωτικές εμπειρίες του από το Σουδάν κατέγραψε στο βιβλίο του «Ο ποτάμιος πόλεμος».

© The International Churchill Society

Η θεαματική απόδραση του Τσόρτσιλ

Κατόπιν βρέθηκε στη Νότια Αφρική, όπου κάλυψε δημοσιογραφικά για την London Morning Post τον Δεύτερο πόλεμο των Μπόερς. Εκεί αιχμαλωτίστηκε, αλλά δραπέτευσε θεαματικά.

Τη νύχτα της 12ης Δεκεμβρίου 1899, ενώ οι φρουροί δεν παρακολουθούσαν, ο Τσόρτσιλ ανέβηκε τον φράχτη της φυλακής και δραπέτευσε προς την ελευθερία. Ο φυγάς μπορεί να μην είχε κανένα χάρτη, καμία ικανότητα να μιλήσει την τοπική γλώσσα και μόνο «τέσσερις πλάκες σοκολάτας που έλιωναν και ένα μπισκότο που θρυμματιζόταν» στην τσέπη του, αλλά εξακολουθούσε να διαθέτει ένα φαινομενικά υπεράνθρωπο επίπεδο αυτοπεποίθησης ότι θα μπορούσε να διανύσει με ασφάλεια το ταξίδι των 480 χιλιομέτρων μέσα από εχθρικό έδαφος. Και τα κατάφερε, επιστρέφοντας στην Βρετανία ως ο ήρωας που πάντα ονειρευόταν να γίνει.

Πολιτική άνοδος

Μέχρι τα 25 του χρόνια, ο Τσόρτσιλ είχε συμμετάσχει σε τέσσερις αποικιακούς πολέμους και είχε δημοσιεύσει τρία βιβλία με τις εμπειρίες του, που έγιναν best-sellers. Το 1900 κρέμασε τις στρατιωτικές του μπότες, αξιοποιώντας την εμπειρία του για να χαράξει μια πορεία προς την πολιτική εξουσία.

Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ το 1900 (Πηγή: Imperial War Museums)

Η πολιτική σταδιοδρομία του Τσόρτσιλ ξεκίνησε από το Συντηρητικό Κόμμα και αργότερα μεταπήδησε στο τότε αναδυόμενο Φιλελεύθερο Κόμμα. Τα μέλη του κοινοβουλίου δεν πληρώνονταν εκείνη την εποχή, οπότε ξεκίνησε περιοδείες διαλέξεων σε όλον τον κόσμο για τις εμπειρίες του στη Νότια Αφρική. Ταξίδεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες και συναντήθηκε με τον πρόεδρο ΜακΚίνλεϋ και τον αντιπρόεδρο Ρούζβελτ.

Με τις διαλέξεις του κατάφερε να αποκτήσει ένα σημαντικό χρηματικό ποσό για να υποστηρίξει τις πολιτικές του προσπάθειες.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Τσόρτσιλ ολοκλήρωσε και δημοσίευσε τη βιογραφία του πατέρα του, αφού εργάστηκε γι’ αυτήν επί σειρά ετών. Πήρε προκαταβολή 8.000 λιρών, το υψηλότερο ποσό που είχε καταβληθεί ποτέ για πολιτική βιογραφία στη χώρα εκείνη την εποχή [ισοδυναμεί σε αγοραστική δύναμη με 1.244.517 λίρες σήμερα].

Η πολιτική του διαδρομή περιλάμβανε διάφορους υπουργικούς ρόλους, με κυριότερο αυτόν του Πρώτου Λόρδου του Ναυαρχείου. Ωστόσο, οι ξεκάθαρες απόψεις του Τσόρτσιλ και οι συγκρούσεις με τις κομματικές γραμμές οδήγησαν μερικές φορές στην πολιτική απομόνωση.

Β’ Παγκόσμιος πόλεμος – Ο Τσόρτσιλ «Πατέρας της νίκης»

Η καθοριστική στιγμή του Τσόρτσιλ έφτασε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ως πρωθυπουργός το 1940, οδήγησε το Ηνωμένο Βασίλειο στις πιο σκοτεινές ημέρες της σύγκρουσης.

(AP Photo)

Οι συγκλονιστικές ομιλίες του, συμπεριλαμβανομένης της περίφημης ομιλίας «Θα πολεμήσουμε στις παραλίες», συσπείρωσαν τον βρετανικό λαό και τις συμμαχικές δυνάμεις. Η ανθεκτικότητα και η στρατηγική οξυδέρκεια του Τσόρτσιλ ήταν καθοριστικής σημασίας για την ενίσχυση της αποφασιστικότητας του έθνους απέναντι στη ναζιστική επιθετικότητα.

Δείτε στο βίντεο από το British Pathé το μήνυμα του πρωθυπουργού Τσόρτσιλ στον βρετανικό λαό μετά την ήττα της Γερμανίας (1945):

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Τσόρτσιλ εκφώνησε την ιστορική ομιλία του για το «Σιδηρούν Παραπέτασμα» στο Φούλτον του Μιζούρι, όπου προειδοποίησε για τον σοβιετικό επεκτατισμό και την εμφάνιση του Ψυχρού Πολέμου. Οι γνώσεις του για τις γεωπολιτικές προκλήσεις του χάρισαν διεθνή αναγνώριση και έγινε σημαίνουσα προσωπικότητα στη διαμόρφωση της μεταπολεμικής διπλωματίας.

(AP Photo)

Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας και συγγραφικό έργο

Πέρα από την πολιτική, ο Τσόρτσιλ ήταν ένας παραγωγικότατος συγγραφέας. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, συνέγραψε 58 βιβλία, 260 φυλλάδια, 840 άρθρα και 9.000 σελίδες ομιλιών.

Κάποια από τα βιβλία του Τσόρτσιλ (Πηγή: www.churchillbookcollector.com)

Το 1953, του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας για «τη μαεστρία του στην ιστορική και βιογραφική περιγραφή, καθώς και για τη λαμπρή ρητορική του υπεράσπιση των υψηλών ανθρώπινων αξιών».

Δείτε στο ακόλουθο βίντεο την τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ, το οποίο παρέλαβε αντ’ αυτού η σύζυγός του, Λαίδη Κλημεντίνη Τσόρτσιλ.

Το εκκεντρικό χόμπι του Τσόρτσιλ ως αντίδοτο στην κατάθλιψη

Τι ήταν όμως αυτό που τον βοηθούσε να ισορροπεί τόσα διαφορετικά καθήκοντα μέσα στην ημέρα του; Όπως γράφει o συγγραφέας Ryan Holiday στο βιβλίο “Stillness is the Key”, ο Τσόρτσιλ είχε εντοπίσει μία συγκεκριμένη μέθοδο που φέρνει γαλήνη και ηρεμία ακόμα και στην πιο πολυάσχολη ζωή: να φροντίζεις τον εαυτό σου σωματικά.

Η σωματική δραστηριότητα που επέλεγε ο Τσόρτσιλ δεν θα μπορούσε παρά να ήταν τουλάχιστον ασυνήθιστη: το χτίσιμο με τούβλα. Έμαθε πώς να το κάνει από δύο υπαλλήλους του στο κτήμα του στο Chartwell και σύντομα ερωτεύτηκε τη διαλογιστική διαδικασία της ανάμειξης του κονιάματος, της επάλειψής του και της στοίβαξης των τούβλων.

Τον Οκτώβριο του 1928, η Daily Mail έγραψε πώς ο Τσώρτσιλ είχε εγγραφεί ως χτίστης στο Σωματείο των Οικοδόμων (Amalgamated Union of Building Trades Workers).

Σε μια επιστολή του 1927 προς τον τότε πρωθυπουργό Στάνλεϊ Μπάλντουιν, ο Τσόρτσιλ έγραψε ότι είχε περάσει έναν απολαυστικό μήνα: Παράλληλα με τα καθήκοντά του ως υπουργός, έγραφε 2.000 λέξεις την ημέρα, στοιβάζοντας παράλληλα και 200 τούβλα.

Σύμφωνα με την κόρη του Τσόρτσιλ, Μαίρη, το να χτίζει με τούβλα, όπως και το άλλο αγαπημένο χόμπι του πατέρα της, η ζωγραφική, ήταν κάτι περισσότερο από απλή ενασχόληση. Ήταν επίσης τα κύρια αντίδοτά του για την κατάθλιψη στην οποία ήταν επιρρεπής. Και οι δύο δραστηριότητες του επέτρεπαν μια πνευματική απόδραση και, κυρίως, μια ευκαιρία να γυμνάζει το σώμα του.

Κληρονομιά

(AP Photo)

Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ απεβίωσε στις 24 Ιανουαρίου 1965. Η κληρονομιά του εκτείνεται πολύ πέρα από τα πολιτικά του επιτεύγματα. Η ζωή του ήταν ένα μωσαϊκό ηγεσίας, ανθεκτικότητας και λογοτεχνικής αριστείας. Η ικανότητά του να αρθρώνει ένα όραμα για ένα έθνος μπροστά στις αντιξοότητες και να περιηγείται σε πολύπλοκα γεωπολιτικά τοπία εδραιώνει τη θέση του μεταξύ των πιο σημαντικών προσωπικοτήτων του 20ού αιώνα.

Με πληροφορίες από: The Collector, History Channel, Stillness is the Key, International Churchil Society, Churchill Book Collector

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More