Ο μαζικός τουρισμός επιστρέφει στην Ευρώπη

Μετά από δυο χρόνια περιορισμών οι τουρίστες κατακλύζουν και πάλι την Ευρώπη.

Αυτή τη φορά, όμως, με σοβαρή ταλαιπωρία στα αεροδρόμια λόγω έλλειψης προσωπικού εδάφους, και σημαντικές ελλείψεις προσωπικού στις ξενοδοχειακές υποδομές λόγω αλλαγής επαγγελματικού προσανατολισμού των πρώην εργαζόμενων στον χώρο.

Η εποχικότητα δεν ευνοεί την επαγγελματική σταθερότητα.

Μια άλλη ευρωπαϊκή παράμετρος είναι κατά πόσο το μοντέλο του μαζικού τουρισμού μπορεί να συνυπάρξει με τις απαιτήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης αλλά και τους στόχους εκπομπών ρύπων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Άνοιγμα με μεγάλες προσδοκίες και μεγάλες προκλήσεις

Η εφετινή τουριστική περίοδος άνοιξε με μεγάλες προσδοκίες για τους τουρίστες και τους επιχειρηματίες, αλλά και με μεγάλες προκλήσεις.

Από τη μια η διεθνής αναταραχή με τον πόλεμο στην Ουκρανία, η αύξηση στο ενεργειακό κόστος και ο πληθωρισμός … και από την άλλη απροσδόκητα προβλήματα στον τουριστικό κλάδο, που ανοίγει στον μαζικό τουρισμό μετά από δυο χρόνια πανδημίας.

Οι απεργίες και οι απειλές αποχωρήσεων προσωπικού αυξάνονται σε όλη την Ευρώπη. Οι πτήσεις παρουσιάζουν καθυστερήσεις σε σχεδόν όλα τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια κι ακόμη η σεζόν είναι στην αρχή της.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο προετοιμάζεται μια μαζική απεργία των σιδηροδρόμων μεταξύ 21 και 25 Ιουνίου. Η απεργία απειλεί και το Βέλγιο, την Brussels Airlines και τη Ryanair. Η εικόνα που έχουμε αυτή την ώρα είναι εκατομμύρια τουρίστες έτοιμοι να ξεχυθούν στις παραλίες του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά και ταλαιπωρία ειδικά για όσους ταξιδεύουν με αεροπλάνα. Το επισημαίνει σε πρωτοσέλιδα και ο σημερινός βελγικός Τύπος.

Η Air France ανακοίνωσε ήδη ότι ακύρωσε 85 πτήσεις μικρών και μεσαίων αποστάσεων και πλέον εξετάζει το ενδεχόμενο αλλαγής στα δρομολόγια μεγάλων αποστάσεων.

Αλλά και στο Άμστερνταμ, στη Φρανκφούρτη και στη Λισαβόνα, η κατάσταση είναι πραγματικά ανησυχητική λόγω έλλειψης προσωπικού και δυσκολίας προσλήψεων.

Η πανδημία έβγαλε προβλήματα στον αφρό

Φαίνεται πως η πανδημία σήκωσε τη σκόνη που έκρυβε το χαλί. Η κοινωνική κατάσταση είναι τεταμένη στον τομέα των μεταφορών σε όλη την Ευρώπη. Εκτός από τις μισθολογικές απαιτήσεις και τη διατήρηση της απασχόλησης, πολλά κοινωνικά κινήματα σχετίζονται ιδιαίτερα με τις συνθήκες εργασίας.

Οι άνθρωποι που εργάζονται στις αεροπορικές εταιρίες αλλά και στους σιδηροδρόμους είτε εξουθενώνονται στην κυριολεξία είτε απειλούνται με ξαφνικές απολύσεις, καθώς ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η αυτοματοποίηση πολλών διαδικασιών κόβουν θέσεις εργασίας.

Από την άλλη σε περιόδους αιχμής τα ρομποτικά συστήματα δεν ανταποκρίνονται στην πίεση που δέχονται και οι εταιρίες αναζητούν κόσμο για μια επίπονη εργασία για λίγες ημέρες ή για λίγες ώρες. Κι αυτό το μοντέλο δεν λειτουργεί.

Αναλογιστείτε πως οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 70% το 2020 σε σύγκριση με το 2019. 3,6 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έχουν χαθεί, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από το ξέσπασμα της πανδημίας. Ο κλάδος του τουρισμού βιώνει απότομη μείωση του εργατικού δυναμικού, καθώς πολλοί εργαζόμενοι στράφηκαν σε άλλους κλάδους. Οι τουριστικές απώλειες αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την εγχώρια προσφορά.

Αλλά, οι απαιτήσεις έχουν αλλάξει. Το κόστος ζωής έχει αυξηθεί. Και οι τουρίστες ζητούν πολύ υψηλότερης ποιότητας υπηρεσίες για τις επίσης κοστοβόρες, πλέον, διακοπές τους. Ταυτόχρονα οι εποχικοί υπάλληλοι στον τουρισμό δεν βρίσκουν αξιοπρεπή καταλύματα, καθώς τα δωμάτια που άλλοτε απευθύνονταν σε αυτούς σήμερα έχουν ενταχθεί στην αγορά το Airbnb.

Η Ευρώπη επενδύει στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη

Σε πρώτο πλάνο οι Ενωσιακές βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες πολιτικές στοχεύουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ταξιδιωτών και στην αντιμετώπιση των υγειονομικών προκλήσεων.

Η Ένωση προωθεί ταξιδιωτικά πρωτόκολλα που δεν αποθαρρύνουν τους επιβάτες με υπερβολική διοικητική πίεση, εναρμονισμένα πρότυπα υγιεινής και ασφάλειας, και φυσικά την ανάδειξη του εμβολιασμού ως μέσου πλήρους ελευθερίας.

Σε μακροπρόθεση προοπτική ο βασικός στόχος είναι η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Μια στρογγυλεμένη έκφραση που αφορά στην ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας όλων μας, αναφορικά με τις προσπάθειες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Δύσκολο να πεισθούν οι επιχειρηματίες για θαρραλέες και κοστοβόρες μεταβολές άμεσα.

Στο μεσοδιάστημα έχουμε μια ιδιότυπη σύγκρουση μεταξύ πραγματικότητας και ιδεατής προόδου. Η αδύναμη οικονομική κατάσταση των τουριστικών φορέων και τα μεγάλα προβλήματα ρευστότητας, κυρίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ενδέχεται να μειώσουν την ικανότητα του κλάδου να επενδύει στην ψηφιακή και πράσινη μετάβαση.

Κι αυτό γιατί ο τουρισμός είναι κλάδος εντάσεως κεφαλαίου. Η ανταγωνιστικότητα έχει μεγάλα κόστη. Σε προσωπικό, σε ανακαινίσεις, σε προσέγγιση των αγορών, σε αλλαγές των αγορών (όπως έχει συμβεί τώρα με την κατάρρευση της τουριστικής κίνησης από την Ουκρανία και τη Ρωσία), σε προσπάθεια επέκτασης της τουριστικής περιόδου και λόγω της κλιματικής αλλαγής και λόγω του νέου εργασιακού πλαισίου στις ευρωπαϊκές χώρες – όπου οι διακοπές σπάνε μέσα στη διάρκεια του έτους. Τα σχολεία κλείνουν για μικρό διάστημα το καλοκαίρι, αλλά πολλές εβδομάδες στη διάρκεια του έτους.

Όλα αυτά, και πολλά ακόμη, φέρνουν και την Ευρώπη και την Ελλάδα αντιμέτωπες με ένα νέο περιβάλλον προκλήσεων και ανασχεδιασμών και στη βαριά βιομηχανία του Τουρισμού, που εφέτος αναμένεται να σπάσει τα ρεκόρ πωλήσεων αλλά μάλλον και παραπόνων.

Ανταπόκριση – Βρυξέλλες: Γιώργος Συριόπουλος

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More