Ο οδικός χάρτης διάλογου Ελλάδας – Τουρκίας

7 Δεκεμβρίου 2023

Οι ηγέτες της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, και της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υπέγραψαν σήμερα στην Αθήνα κείμενο διακήρυξης περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας, τη «Διακήρυξη των Αθηνών» που στόχο έχει να ενισχύσει περαιτέρω τη θετική ατζέντα στις σχέσεις των δύο χωρών, αν και θα πρέπει να σημειωθεί ότι «δεν αποτελεί διεθνή συμφωνία, δεσμευτική για τα Μέρη κατά το διεθνές δίκαιο» όπως σημειώνεται.

Επιβεβαιώθηκε αυτό που όλοι προσδοκούσαν, ότι η συνάντηση θα έστελνε ένα θετικό μήνυμα, ότι οι διαφορές είναι παρούσες και όσο μένουν άλυτες να μπορεί να συνεχίζει ομαλά η διμερής συνεργασία σε όλα τα επίπεδα και κυρίως να αποφεύγονται κλιμακώσεις που οδηγούν σε επικίνδυνες συγκρουσιακές καταστάσεις, ανέφερε ο διπλωματικός συντάκτης της ΕΡΤ Νίκος Μελέτης. Αυτό φάνηκε στις δηλώσεις και των δυο ηγετών αλλά και στη συνάντηση που έγινε σε θερμό κλίμα.

Το μήνυμα που εξέπεμψε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ότι έχουμε ιστορική ευθύνη να κοιτάξουμε το αύριο και ο κ. Ερντογάν στο τέλος της παρέμβασής του είπε, ότι περάσαμε τη θάλασσα μην πνιγούμε στο ποτάμι.

Στις δηλώσεις επεσήμαναν τη βούλησή τους να προχωρήσει η θετική ατζέντα και συνεργασία σε όλους τους τομείς των δύο χωρών, δείγμα και οι 15 συμφωνίες χαμηλής πολιτικής αλλά ουσιαστικής για τα επόμενα βήματα και επίσης έγινε ειδική αναφορά από τον πρωθυπουργό στο μεταναστευτικό αλλά και η διευκόλυνση παροχής βίζας στους τούρκους πολίτες ώστε να επισκέπτονται τα 11 ελληνικά νησιά όχι μόνο το καλοκαίρι αλλά καθόλη τη διάρκεια του χρόνου κάτι που δεν ήταν εύκολο να εξασφαλιστεί γιατί ήθελε ειδική άδεια από την Κομισιόν.

Στις δηλώσεις τους έδωσαν και τα σημεία στα οποία διαφωνούν. Το ένα είναι το Κυπριακό, όπου εκεί υπάρχει κάθετη απόσταση μεταξύ των δύο χωρών. Ο κ. Ερντογάν έθεσε το θέμα της τρομοκρατίας εκφράζοντας την ικανοποίησή του ότι έχει κλείσει αυτό που η Τουρκία υποστήριζε ότι είναι στρατόπεδο τρομοκρατών στο Λαύριο και έγινε μακρά συζήτηση για τη διμερή συνεργασία. Στόχος να αυξηθούν οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών κατά 5 δισ. δολάρια τα επόμενα 5 χρόνια.

Τέλος, στην αναφορά του τούρκου Προέδρου σχετικά με την τουρκική μειονότητα και τα δομικά στοιχεία του ανθρώπινου πλούτου καθώς και το γεγονός ότι η αύξηση της γαλήνης των μειονοτήτων θα επηρεάσει θετικά τις σχέσεις, ο έλληνας Πρωθυπουργός επανήλθε λέγοντας:

«Ένα σχόλιο για τις μειονότητες. Στη Θράκη έχουμε μουσουλμανική μειονότητα. Η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων. Ίσες ευκαιρίες για τους μουσουλμάνους της Θράκης. Ο όρος μουσουλμανική καθορίζεται από τη Συνθήκη της Λωζάνης. Να το διασφαλίσουμε και να ενισχύσουμε το καλό κλίμα και να διαβεβαιώσω πως προς αυτή την κατεύθυνση θα εξακολουθεί να δουλεύει η ελληνική κυβέρνηση» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Κοινή διακήρυξη φιλίας και καλής συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας

Κοινή διακήρυξη φιλίας και συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας αναμένεται να εκδοθεί από το 5ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας. Σε αυτή σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δηλώνουν ότι θα πρέπει να συνεχιστεί το καλό πνεύμα συνεργασίας, να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοί επικοινωνίας και να αποφεύγονται οι εχθρικές ενέργειες.

Δεν είναι το τελικό κείμενο, ωστόσο κατά τις ίδιες πληροφορίες το κείμενο προτρέπει τις δύο πλευρές να λειτουργήσουν και να συνεργαστούν στο θετικό κλίμα των τελευταίων ημερών. Επίσης, το κείμενο δεν είναι νομικά δεσμευτικό. Είναι μια δήλωση προθέσεων και δεν προκαθορίζει την στάση της Τουρκίας στον διάλογο, ωστόσο εκτιμάται ως ένα θετικό γεγονός η καταγραφή του.

Το κείμενο αυτό θα εκδοθεί αντί κοινού ανακοινωθέντος όπως στα προηγούμενα τέσσερα.