110 χρόνια από την επανάσταση στην Iκαρία – 17 Ιουλίου 1912

του Νάσου Μπράτσου

Από τις πλέον ενδιαφέρουσες περιπτώσεις στην ιστορία είναι η Ικαριακή επανάσταση του 1912 και αυτό γιατί ένα μικρό νησί χωρίς βοήθεια, επαναστάτησε και απελευθερώθηκε μόνο του και έζησε σαν ανεξάρτητο και οργανωμένο κράτος με το όνομα Ελευθέρα Πολιτεία Ικαρίας έως τις 4 Νοεμβρίου 1912 που ενσωματώθηκε στην Ελλάδα.

Σε αυτούς τους λίγους μήνες η Ικαρία πρόλαβε και οργάνωσε όλα τα χαρακτηριστικά ενός κράτους, είχε διοίκηση από επαναστατική επιτροπή, δικαστήρια, τελωνεία, ταχυδρομεία, εξέδωσε γραμματόσημα, λειτούργησαν τα δημόσια σχολεία, είχε σημαία, εθνικό ύμνο και ένοπλες φρουρές σε στεριά και θάλασσα.

ο ύμνος της Ικαρίας – Ποίηση Φραγκίσκος Καρρέρ, Μελοποίηση: Κωνσταντίνος Ψάχος

Αν και σε εκείνη τη ρευστή περίοδο ήταν παραπάνω από βέβαιο ότι τέτοιες ενέργειες είχαν αλυσιδωτές αντιδράσεις στο πολιτικό και γεωπολιτικό πεδίο, οι Ικαριώτες το τόλμησαν εκτιμώντας ότι υπήρχε κίνδυνος εποικισμού του νησιού από την τουρκική πλευρά. Πράγματι ο Βενιζέλος που ήξερε το σχέδιο των Ικαριωτών επαναστατών πριν αυτό εφαρμοστεί, το εκτίμησε, μετά την επανάσταση το αξιοποίησε στο σχεδιασμό των επιλογών του, αλλά δημοσίως δεν το στήριξε όταν αυτό εξελίχθηκε, για λόγους διπλωματικής τακτικής.

η σημαία της Ικαρίας

Θυμίζουμε ότι το 1830, η Ελλάδα με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου αναγνωρίστηκε διεθνώς και επισήμως ως Κράτος, αλλά η απελευθερωμένη Ικαρία, δεν περιλήφθηκε σε αυτό και μαζί με Πάτμο, Λέρο, Κάλυμνο παραχωρήθηκαν πίσω στην Τουρκία με αντάλλαγμα την Εύβοια.

Έτσι στις 17 Ιουλίου δύο ομάδες επαναστατών με αρχηγούς η μία τον γιατρό Ιωάννη Μαλαχία που ήταν και ο αρχηγός της Ικαριακής επανάστασης και η δεύτερη τον Ιερέα Κωνσταντίνο Κουλουλία, αναλαμβάνουν δράση με τη δεύτερη ομάδα να αιχμαλωτίζει του έξι Τούρκους χωροφύλακες των Ραχών (περιοχή της Ικαρίας με κεφαλοχώρι το Χριστό Ραχών).

Η ομάδα του Ιατρού Ιωάννη Μαλαχία αρχικά συνέλαβε τον τελώνη του χωριού Καραβόσταμο και μετά συνέλαβε και αφόπλισε τους επτά χωροφύλακες της τουρκικής φρουράς στο χωριό Εύδηλος. όπου συνέλαβε και αφόπλισε την εκεί φρουρά που αποτελούνταν από επτά χωροφύλακες. Άλλοι δύο Τούρκοι χωροφύλακες ξέφυγαν και ειδοποίησαν στον Άγιο Κήρυκο την κεντρική διοίκηση.

Σε μάχη έξω από το χωριό Χρυσόστομο τραυματίστηκε ελαφρά ο Κωνσταντίνος Κούσκος και σκοτώθηκε ο Γεώργιος Π.Ν. Σπανός, που ήταν ο μοναδικός νεκρός της Ικαριακής Επανάστασης. Στον Άγιο Κήρυκο οι Τούρκοι οχυρωμένοι στο Διοικητήριο, αναγκάστηκαν να παραδοθούν όταν οι Ικαριώτες πετώντας τους δεσμίδες δυναμίτιδας τους προκάλεσαν πανικό.Το αντιτορπιλικό «Θύελλα» με Κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Παναγιώτη Δαμιράλη βυθίστηκε ύστερα από αεροπορική επίθεση στη Βουλιαγμένη στις 21 Απριλίου 1941.

το ίδιο σημείο 110 χρόνια μετά, όπου αντί για το πολεμικό πλοίο του 1912, σήμερα βρίσκονται ιστιοπλοϊκά σκάφη, ενώ διακρίνονται οι ίδιοι ορεινοί όγκοι και οι συνοικισμοί

Οι Τούρκοι παραδόθηκαν (60 άνδρες & 6 γυναίκες) και με καΐκι μεταφέρθηκαν στα μικρασιατικά παράλια, αφού στη Σάμο τους αρνήθηκαν την αποβίβαση. Ομοίως παραδόθηκαν και μεταφέρθηκαν στην Τουρκία και οι Τούρκοι της φρουράς του νησιωτικού συμπλέγματος των Φούρνων. Στις 4 Νοεμβρίου 1912 η Ικαρία ενώθηκε με την Ελλάδα, με την άφιξη του αντιτορπιλικού «Θύελλα» στον Εύδηλο Ικαρίας.
Από τότε η 17η Ιουλίου είναι η ημέρα της απελευθέρωσης της Ικαρίας και πάντα γίνονται εκδηλώσεις τιμής και μνήμης.

Σχετικά θέματα

Με οδηγό την παράδοση σε ένα σπίτι του 1900 (pic)

Η προέλευση της φράσης “Ούλοι εμείς εφέντη”

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More